<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>

<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "/style/manualpage.dtd">

<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="/style/manual.tr.xsl"?>

<manualpage metafile="new_features_2_2.xml.meta">

<title>Apache HTTP Sunucusu 2.2’de Yeni olan Özellikler</title>

<summary>

<p>Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 2.0 ve 2.2 sürümleri arasındaki

başlıca farklara değinilmiştir. 1.3 sürümüne göre yeni özellikler için <a

href="new_features_2_0.html">Apache 2.0’da Yeni olan Özellikler</a>

belgesine bakınız.</p>

</summary>

<section id="core">

<title>Çekirdekteki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt>Authn/Authz</dt>

<dd>Mevcut kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin iç işleyişi

yeniden düzenlendi. Yeni <code>mod_authn_alias</code> modülü

(2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır) belli kimlik doğrulama

yapılandırmalarını büyük oranda basitleştirebilir. Bu değişikliklerin

kullanıcıları ve modül yazarlarını nasıl etkilediğini öğrenmek için

<a href="#module">modül değişikliklerine</a> ve <a href="#developer"

>geliştirici değişikliklerine</a> bakabilirsiniz.</dd>

<dt>Önbellekleme</dt>

<dd><module>mod_cache</module>, <module>mod_cache_disk</module> ve

<code>mod_mem_cache</code> (2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır)

modüllerinde büyük oranda değişikliğe gidilerek bunlar deneysel

olmaktan çıkarılıp üretim amaçlı modüller haline getirildiler.

<module>mod_cache_disk</module> tarafından kullanılan disk

alanının <program>htcacheclean</program> tarafından

düzenli aralıklarla temizlenebilmesi sağlandı.</dd>

<dt>Yapılandırma</dt>

<dd>Öntanımlı yapılandırma basitleştirildi ve modüler bir yapıya

kavuşturuldu. Sık kullanılan ortak özellikleri etkinleştirmekte

kullanılan yapılandırmalar gruplanarak bunların Apache ile gelmesi ve

ana sunucu yapılandırılırken yapılandırmaya kolayca eklenebilmesi

sağlandı.</dd>

<dt>Nazikçe Durdurma</dt>

<dd><module>prefork</module>, <module>worker</module> ve

<module>event</module> MPM’leri artık <program>httpd</program>’yi <a

href="stopping.html#gracefulstop"><code>graceful-stop</code></a>

sinyali sayesinde nazikçe durdurabilmektedir.

<program>httpd</program> programının sonlandırılmasındaki gecikmelere

karşı bir önlem olarak, isteğe bağlı bir zaman aşımı belirtmeyi

mümkün kılan <directive

module="mpm_common">GracefulShutdownTimeout</directive> yönergesi

sayesinde sunum sürüyor olsa bile <program>httpd</program>

sonlandırılabilmektedir.</dd>

<dt>Vekil Sunucu</dt>

<dd>Yeni <module>mod_proxy_balancer</module> modülü ile

<module>mod_proxy</module> için yük dengeleme hizmetleri sağlanmış,

yeni <module>mod_proxy_ajp</module> modülü ile <a

href="http://tomcat.apache.org/">Apache Tomcat</a> tarafından

kullanılan <em>Apache JServ Protokolünün 1.3 sürümü</em> için destek

eklenmiştir.</dd>

<dt>Düzenli İfade Kütüphanesi Güncellemesi</dt>

<dd>Apache, <a href="http://www.pcre.org/">Perl uyumlu düzenli ifade

kütüphanesinin 5.0 sürümünü</a> (PCRE) içermektedir.

<program>configure</program> betiğinin <code>--with-pcre</code>

seçeneği sayesinde <program>httpd</program> programı PCRE destekli

olarak derlenebilmektedir.</dd>

<dt>Akıllı Süzme</dt>

<dd><module>mod_filter</module> çıktı süzgeç zincirinin devingen olarak

yapılandırılmasını sağlar. Süzgeçlerin herhangi bir istek veya yanıt

başlığına veya bir ortam değişkenine dayanarak koşullu olarak

yerleştirilmesini mümkün kılar ve bunu yaparken 2.0 mimarisindeki

sorunlu bağımlılıklar ve sıralama sorunlarının da üstesinden

gelir.</dd>

<dt>Büyük Dosya (>2GB) Desteği</dt>

<dd><program>httpd</program> artık günümüzün 32 bitlik Unix

sistemlerinde bulunan 2 GB’lık büyük dosyaları destekleyecek tarzda

derlenebilmektedir. 2 GB’lık istek gövdelerine destek de ayrıca

eklenmiştir.</dd>

<dt>Event MPM</dt>

<dd><module>event</module> MPM modülü sürekli bağlantı isteklerinin

işlenmesi ve bağlantıların kabul edilmesi için ayrı bir evre

kullanır. Sürekli bağlantı (keepalive) isteklerinin işlenmesi

geleneksel olarak httpd’nin buna bir <module>worker</module>

adamasını gerektirirdi. Bu adanmış <module>worker</module> bağlantı

zaman aşımına uğrayıncaya değin tekrar kullanılamazdı.</dd>

<dt>SQL Veritabanı Desteği</dt>

<dd><module>mod_dbd</module> modülü <code>apr_dbd</code> arayüzü ile

birlikte, ihtiyacı olan modüllere SQL desteği sağlar. Evreli MPM’ler

için bağlantı havuzlamasını destekler.</dd>

</dl>

</section>

<section id="module">

<title>Modüllerdeki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt>Authn/Authz</dt>

<dd>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi ile ilgili

modüller özetli kimlik doğrulamasına daha iyi destek sağlamak

amacıyla yeniden isimlendirildi. Örneğin, <code>mod_auth</code>

modülü şimdi <module>mod_auth_basic</module> ve

<module>mod_authn_file</module> diye iki modüle bölünmüştür.;

<code>mod_auth_dbm</code> modülünün ismi

<module>mod_authn_dbm</module> ve <code>mod_access</code> modülünün

ismi de <module>mod_authz_host</module> olarak değiştirilmiştir.

Ayrıca, belli kimlik doğrulama yapılandırmalarını basitleştirmek

üzere <code>mod_authn_alias</code> diye yeni bir modül vardır

(2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır).

</dd>

<dt><module>mod_authnz_ldap</module></dt>

<dd>Bu modül 2.0 sürümü <code>mod_auth_ldap</code> modülünün 2.2

<code>Authn/Authz</code> arayüzüne bir uyarlamasıdır. <directive

module="mod_authz_core">Require</directive> yönergesine LDAP

öznitelik değerlerinin ve karmaşık arama süzgeçlerinin kullanımı gibi

yeni özellikler eklenmiştir.</dd>

<dt><module>mod_authz_owner</module></dt>

<dd>Dosya sistemi üzerindeki dosyalara erişimi dosya sahibine göre

düzenleyebilmeyi sağlayan yeni bir modüldür.</dd>

<dt><module>mod_version</module></dt>

<dd>Çalışan sunucunun sürüm numarasına göre belli yapılandırma

bloklarını etkinleştirebilen bir modüldür.</dd>

<dt><module>mod_info</module></dt>

<dd>Apache tarafından çözümlenen haliyle yapılandırma yönergelerinin

gösterilmesini sağlayan yeni <code>?config</code> parametresini

ekler. Modül ayrıca, <code>httpd -V</code>’nin yaptığı gibi ek olarak

derleme bilgisini ve tüm istek kancalarının sırasını da gösterir.</dd>

<dt><module>mod_ssl</module></dt>

<!-- Need Info on SSLEngine Support? -->

<dd>TLS şifrelemesini HTTP/1.1 için güncelleyen <a

href="http://www.ietf.org/rfc/rfc2817.txt">RFC 2817</a> için destek

sağlar.</dd>

<dt><module>mod_imagemap</module></dt>

<dd><code>mod_imap</code> modülünün ismi yanlış anlamalara meydan

vermemek için <module>mod_imagemap</module> olarak değiştirildi.</dd>

</dl>

</section>

<section id="programs">

<title>Programlardaki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt><program>httpd</program></dt>

<dd>Mevcut yapılandırmaya göre yüklenen modülleri listelemek için

<code>-M</code> diye yeni bir komut satırı seçeneği eklendi.

<code>-l</code> seçeneğinin aksine, bu seçenekle elde edilen liste

<module>mod_so</module> üzerinden yüklenen DSO’ları içerir.</dd>

<dt><program>httxt2dbm</program></dt>

<dd><directive module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> yönergesinde

<code>dbm</code> eşlem türü ile kullanmak üzere metin girdilerden DBM

dosyaları üretmek için kullanılan yeni bir program.</dd>

</dl>

</section>

<section id="developer">

<title>Modül Geliştirici Değişiklikleri</title>

<dl>

<dt><glossary>APR</glossary> 1.0 Programlama Arayüzü</dt>

<dd>Apache 2.2’de APR 1.0 API kullanılmıştır. Kullanımı önerilmeyen

tüm işlevler ve simgeler <code>APR</code> ve

<code>APR-Util</code>’den kaldırılmıştır. Ayrıntılar için <a

href="http://apr.apache.org/">APR Sitesine bakınız</a>.</dd>

<dt>Authn/Authz</dt>

<dd>Dağıtımla gelen kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin

isimleri aşağıdaki gibi değiştirildi:

<ul>

<li><code>mod_auth_*</code> -> HTTP kimlik doğrulamasını

gerçekleştiren modüller.</li>

<li><code>mod_authn_*</code> -> Kimlik doğrulamasının artalanına

destek sağlayan modüller.</li>

<li><code>mod_authz_*</code> -> Yetkilendirmeyi (veya erişimi)

gerçekleştiren modüller.</li>

<li><code>mod_authnz_*</code> -> Kimlik doğrulama ve

yetkilendirmeyi birlikte gerçekleştiren modüller.</li>

</ul>

Yeni kimlik doğrulama artalanının oluşturulmasını büyük oranda

kolaylaştıran yeni bir kimlik doğrulama artalanı sağlayıcı şeması

vardır.</dd>

<dt>Bağlantı Hatalarının Günlüklenmesi</dt>

<dd>İstemci bağlantısında ortaya çıkan hataları günlüğe kaydetmek için

<code>ap_log_cerror</code> isminde yeni bir işlev eklendi. Böyle bir

durumda günlük kaydı istemcinin IP adresini içermektedir.</dd>

<dt>Deneme Yapılandırma Kancası Eklendi</dt>

<dd>Kullanıcı, <program>httpd</program>’yi sadece <code>-t</code>

seçeneği ile kullandığı takdirde özel kod icra edilmesini isteyen

modüllere yardımcı olmak üzere <code>test_config</code> diye yeni bir

kanca işlev eklendi.</dd>

<dt>Evreli MPM’lerin Yığıt Boyutunun Ayarlanması</dt>

<dd>Tüm evreli MPM’lerin yığıt boyutunu ayarlamak üzere <directive

module="mpm_common">ThreadStackSize</directive> isminde yeni bir

yönerge eklendi. Öntanımlı yığıt boyutunun küçük olduğu platformlarda

bazı üçüncü parti modüller tarafından buna ihtiyaç duyulmaktadır.</dd>

<dt>Çıktı süzgeçlerinde protokoller</dt>

<dd>Evvelce her süzgeç etkilediğini yanıt başlıklarının doğru olarak

üretilmesini sağlamak zorundaydı. Süzgeçler artık protokol yönetimini

<code>ap_register_output_filter_protocol</code> veya

<code>ap_filter_protocol</code> işlevi üzerinden

<module>mod_filter</module> modülüne devredebilmektedir.</dd>

<dt>İzleme kancası eklendi</dt>

<dd>İzleme kancası, modüllerin ana (tepe) süreçteki sıradan/zamanlanmış

işlerini yapacak modülleri etkinleştirir.</dd>

<dt>Düzenli ifade programlama aryüzü değişti</dt>

<dd><code>pcreposix.h</code> başlık dosyası artık yok; yerine

<code>ap_regex.h</code> dosyası geçti. Eski başlık dosyasınca ifade

olunan POSIX.2 <code>regex.h</code> gerçeklenimi şimdi

<code>ap_</code> isim alanı altında <code>ap_regex.h</code> başlık

dosyasındadır. <code>regcomp</code>, <code>regexec</code> gibi

işlevlerin yerine de artık <code>ap_regcomp</code>,

<code>ap_regexec</code> işlevleri geçerlidir.</dd>

<dt>DBD Arayüzü (SQL Veritabanı API)</dt>

<dd><p>Apache 1.x ve 2.0’da, modüller, SQL veritabanlarını kendileri

yönetebilmek için sorumluluğu alacak bir SQL artalanına ihtiyaç

duymaktadır. Her biri kendi bağlantısına sahip bir sürü modül

olduğunda bu yöntem çok verimsiz olabilmektedir.</p>

<p>Apache 2.1 ve sonrasında veritabanı bağlantılarını (evreli olsun

olmasın MPM’lerin eniyilenmiş stratejileri dahil) yönetmek için

<code>ap_dbd</code> arayüzü kullanılmıştır. APR 1.2 ve sonrasında ise

veritabanı ile etkileşim <code>apr_dbd</code> arayüzüyle

sağlanmıştır.</p>

<p>Yeni modüllerin tüm SQL veritabanı işlemlerinde bu arayüzü

kullanmaları ÖNERİlir. Mevcut uygulamaların uygulanabildiği takdirde

hem kullanıcılarına önerilen bir seçenek olarak hem de şeffaf olarak

kullanmak üzere kendilerini güncellemeleri ÖNERİir.</p></dd>

</dl>

</section>

</manualpage>