examples.xml.tr revision b244bbf442a0aea3dc397b4d0d751f4716c5891d
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "/style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="/style/manual.tr.xsl"?>
<!-- English Revision: 1132802:1561569 (outdated) -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
========================================================== -->
<!--
Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
this work for additional information regarding copyright ownership.
The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
(the "License"); you may not use this file except in compliance with
the License. You may obtain a copy of the License at
http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
See the License for the specific language governing permissions and
limitations under the License.
-->
<manualpage metafile="examples.xml.meta">
<parentdocument href="./">Sanal Konaklar</parentdocument>
<title>Sanal Konak Örnekleri</title>
<summary>
<p>Bu belgede <a href="index.html">sanal konaklarla</a> ile ilgili olarak
karşılaşılması olası tüm senaryolara yer verilmeye çalışılmıştır.
Buradaki senaryolar, tek bir sunucu üzerinde <a href="name-
based.html">isme dayalı</a> veya <a href="ip-based.html">IP’ye dayalı</a>
sanal konaklar aracılığıyla çok sayıda sitenin sunumu ile ilgilidir.
</p>
</summary>
<section id="purename">
<title>Tek bir IP ile çok sayıda isme dayalı site</title>
<p>Bu örnekte, makinenizin tek bir IP adresine sahip olduğunu ve bu
makineye <code>mesela.dom</code> ve <code>faraza.dom</code> şeklinde
(DNS A kayıtları sayesinde) farklı isimlerle erişilebildiğini
varsayalım.</p>
<note><title>Bilginize</title><p>Apache sunucusu üzerinde sanal konakları
yapılandırmakla bu konak isimleri için sihirli bir şekilde DNS
kayıtlarının da oluşturulmasını sağlamış olmazsınız. Bu isimler için
ilgili DNS kayıtlarında sizin IP adresinize çözümlenen A kayıtlarının
olması gerekir, yoksa sitenize kimse erişemez. Sitelere erişimi yerel
olarak denemek isterseniz, bu girdileri <code>hosts</code> dosyanıza
yazabilirsiniz. Fakat bu sadece sizin makinenizde çalışır. Yerel
ağınızdaki her makinenin <code>hosts</code> dosyasına bu girdileri
yazarak yerel ağdan erişimi bu yolla sağlayabilirsiniz ama dış ağdan
gelecek ziyaretçileriniz için DNS kayıtlarınızın olması şarttır.</p>
</note>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
# Apache’nin 80. portu dinlediğinden emin olalım<br />
Listen 80<br />
<br />
&lt;VirtualHost *:80&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
ServerName mesela.dom<br />
<br />
# Diğer yönergeler, burada ...<br />
<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost *:80&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza<br />
ServerName faraza.dom<br />
<br />
# Diğer yönergeler, burada ...<br />
<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>Yıldız imleri tüm adreslerle eşleşmeyi sağladığından ana sunucu
(yapılandırma dosyası genelindeki yapılandırma - sunucu geneli)
erişilebilir olmayacaktır. Yapılandırma
dosyasındaki <code>ServerName mesela.dom</code> yönergeli konak, ilk
sanal konak olduğundan en yüksek önceliğe sahiptir ve
<cite>öntanımlı</cite> veya <cite>baskın</cite> site olarak davranır.
Yani, hiçbir <code>ServerName</code> yönergesi ile eşleşmeyen bir istek
alındığında bu istek ilk <code>VirtualHost</code> yapılandırması ile
karşılanır.</p>
<note><title>Bilginize</title>
<p>IP adresi ve porta dayalı ayrımı umursamıyorsanız, <code>*</code>
yerine kendi IP adresinizi yazabilirsiniz.</p>
<example>
NameVirtualHost 192.168.1.22<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.1.22&gt;<br />
# vs. ...
</example>
<p>Bununla birlikte, IP adresinin önceden kestirilebilir olmadığı
sistemlerde, örneğin, hizmet sağlayıcınıza çevirmeli ağ ile bağlanıyor
ve onun rasgele atadığı bir IP adresi için bir devingen DNS çözümü
kullanıyorsanız, IP adresi değil de <code>*</code> kullanmak daha çok
işinize yarayacaktır. Yıldız imi her IP adresi ile eşleşeceğinden IP
adresiniz değişse bile bu yapılandırmayı değiştirmeden
kullanabilirsiniz.</p>
</note>
<p>Yukarıdaki yapılandırmayı hemen hemen tüm isme dayalı sanal konaklar
için kullanabilirsiniz. Bu yapılandırmanın çalışmayacağı tek durum,
farklı içerikleri farklı IP adreslerinden sunma gereğiyle
karşılaşmaktır.</p>
</section>
<section id="twoips">
<title>IP adresleri farklı çok sayıda isme dayalı site</title>
<note><title>Bilginize</title>
<p>Burada açıklanan teknikler istendiği kadar çok IP adresine
genişletilebilir.</p>
</note>
<p>Sunucunun iki IP adresi olsun. Birinden "ana sunucu"
(<code>192.168.1.2</code>) diğerinden <code>mesela.dom</code>
<code>192.168.2.2</code> hizmet versin. Bu arada başka sanal konakları
da sunabilelim istiyoruz.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
<br />
# Bu, 192.168.1.2 adresindeki "ana sunucu" olsun<br />
ServerName sunucu.faraza.dom<br />
DocumentRoot /siteler/anasunucu<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.2.2&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
ServerName mesela.dom<br />
<br />
# Diğer yönergeler, burada ...<br />
<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.2.2&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/falanca<br />
ServerName falanca.dom<br />
<br />
# Diğer yönergeler, burada ...<br />
<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p><code>192.168.2.2</code> adresinden gelmeyen tüm isteklere ana sunucu
(<code>sunucu.faraza.dom</code>), <code>192.168.2.2</code> adresinden
gelen sunucu ismi belirtmeyenler ile <code>Host:</code> başlığı
belirtmeyenlere ise <code>mesela.dom</code> hizmet verecektir.</p>
</section>
<section id="intraextra"><title>Aynı içeriği farklı IP adresleriyle sunmak
(örn., dahili ve harici ağlara)</title>
<p>Sunucu makine iki IP adresine sahip olsun. Biri iç ağa
(<code>192.168.1.1</code>) diğeri dış ağa (<code>172.20.30.40</code>)
bakıyor olsun. <code>sunucu.mesela.dom</code> ismi dış ağda dış ağa
bakan IP’ye, iç ağda ise iç ağa bakan IP’ye çözümleniyor olsun.</p>
<p>Bu durumda, sunucu hem iç hem de dış ağdan gelen isteklere aynı içerik,
dolayısıyla aynı <code>VirtualHost</code> bölümü ile hizmet
verebilir.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.1.1 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/sunucu<br />
ServerName sunucu.mesela.dom<br />
ServerAlias sunucu<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>Artık, hem iç hem de dış ağdan gelen isteklere aynı
<code>VirtualHost</code> bölümünden hizmet sunulacaktır.</p>
<note><title>Bilginize:</title>
<p>İç ağdan istek yapan biri, tam nitelenmiş konak ismi
<code>sunucu.mesela.dom</code> yerine makine ismini
(<code>sunucu</code>) kullanabilir (<code>ServerAlias sunucu</code>
satırına dikkat).</p>
<p>Ayrıca, yukarıdaki gibi iki ayrı IP adresi belirtmek yerine sadece
<code>*</code> belirtmekle sunucunun tüm IP adreslerine yine aynı
içerikle yanıt vereceğine dikkat ediniz.</p>
</note>
</section>
<section id="port"><title>Farklı portlarla farklı siteler</title>
<p>Aynı IP adresine sahip çok sayıda konak ismine sahip olduğunuzu ve
bunların bazılarının farklı portları kullanmasını istediğinizi
varsayalım. Aşağıdaki örnekte, isim eşleşmesinin, en iyi eşleşen IP
adresi ve port çifti saptandıktan sonra yer alması gösterilmiştir. </p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
Listen 8080<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:80&gt;<br />
<indent>
ServerName mesela.dom<br />
DocumentRoot /siteler/mesela-80<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:8080&gt;<br />
<indent>
ServerName mesela.dom<br />
DocumentRoot /siteler/mesela-8080<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:80&gt;<br />
<indent>
ServerName faraza.dom<br />
DocumentRoot /siteler/faraza-80<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:8080&gt;<br />
<indent>
ServerName faraza.dom<br />
DocumentRoot /siteler/faraza-8080<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
</section>
<section id="ip"><title>IP’ye dayalı sanal konaklar</title>
<p>Sunucu makinenin, biri <code>mesela.dom</code> adından çözümlenen
<code>172.20.30.40</code>, diğeri <code>faraza.dom</code> adından
çözümlenen <code>172.20.30.50</code> diye iki IP adresi olsun.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
ServerName mesela.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.50&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza<br />
ServerName faraza.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p><code>&lt;VirtualHost&gt;</code> yönergelerinde belirtilmeyen
adreslerle yapılan isteklere (örneğin, <code>localhost</code>) sunucu
genelindeki yapılandırma ile ana sunucu yanıt verecektir.</p>
</section>
<section id="ipport">
<title>Hem IP’ye hem de porta dayalı sanal konaklar</title>
<p>Sunucu makinenin, biri <code>mesela.dom</code> adından çözümlenen
<code>172.20.30.40</code>, diğeri <code>faraza.dom</code> adından
çözümlenen <code>172.20.30.50</code> diye iki IP adresi olsun ve iki
konak da hem 80 hem de 8080 portlarında çalışsınlar istiyoruz.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 172.20.30.40:80<br />
Listen 172.20.30.40:8080<br />
Listen 172.20.30.50:80<br />
Listen 172.20.30.50:8080<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:80&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela-80<br />
ServerName mesela.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40:8080&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela-8080<br />
ServerName mesela.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.50:80&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza-80<br />
ServerName faraza.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.50:8080&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza-8080<br />
ServerName faraza.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
</section>
<section id="mixed">
<title>Hem isme hem de IP‘ye dayalı sanal konaklar</title>
<p>Bir <code>VirtualHost</code> yönergesinde belirtilen bir IP adresi başka
bir sanal konakta görünmüyorsa bu sankon kesinlikle IP'ye dayalı bir
sanal konaktır.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
ServerName mesela.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza<br />
ServerName faraza.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/falanca<br />
ServerName falanca.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
# IP-based<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.50&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/filanca<br />
ServerName filanca.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.60&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/fesmekan<br />
ServerName fesmekan.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
</section>
<section id="proxy"><title><code>Virtualhost</code> ve
<code>mod_proxy</code>’nin birlikte kullanımı</title>
<p>Bu örnekte bir arabirimi dışarıya bakan bir makinede, başka bir
makinede çalışan bir sunucuya sanal konak olarak, bir vekil sunucu
çalıştırmak istediğimizi varsayıyoruz. <code>192.168.111.2</code> IP
adresli bir makinede aynı isimde bir sanal konak yapılandırılmış olsun.
Çok sayıda konak ismi için vekil olarak tek bir makine kullandığımızdan
ve konak isminin de aktarılmasını arzuladığımızdan <directive
module="mod_proxy">ProxyPreserveHost On</directive> yönergesini
kullandık.</p>
<example>
&lt;VirtualHost *:*&gt;<br />
<indent>
ProxyPreserveHost On<br />
ProxyPass / http://192.168.111.2/<br />
ProxyPassReverse / http://192.168.111.2/<br />
ServerName konak.mesela.dom<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
</section>
<section id="default"><title><code>_default_</code> sanal konakları</title>
<section id="defaultallports">
<title>Tüm portlar için <code>_default_</code></title>
<p>Bir IP adresi ve port belirtilmeyen veya hiçbir sanal konağın hiçbir
adresi/portu ile eşleşmeyen istekleri yakalamak istersek...</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
&lt;VirtualHost _default_:*&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/default<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>Bütün portlarla eşleşen böyle bir öntanımlı sanal konağın kullanımı
hiçbir isteğin ana sunucuya gitmemesi sonucunu doğurur.</p>
<p>Bir öntanımlı sanal konak, asla, isme dayalı sanal konaklar için
kullanılmış bir adrese/porta gönderilmiş bir isteğe hizmet sunmaz. Eğer
istek bilinmeyen bir <code>Host:</code> başlığına sahipse veya hiç
<code>Host:</code> başlığı içermiyorsa isteğe daima ilk (yapılandırma
dosyasındaki ilk) isme dayalı sanal konak hizmet sunar.</p>
<p>Her isteği tek bir bilgilendirme sayfasına (veya betiğe) yönlendirmek
isterseniz <directive module="mod_alias">AliasMatch</directive> veya
<directive module="mod_rewrite">RewriteRule</directive> yönergesini
kullanabilirsiniz.</p>
</section>
<section id="defaultdifferentports">
<title>Farklı portlardan <code>_default_</code></title>
<p>Önceki yapılandırmaya ek olarak 80. portta ayrı bir
<code>_default_</code> sanal konağı kullanmak istersek...</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
&lt;VirtualHost _default_:80&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/default80<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost _default_:*&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/default<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>80. porttan hizmet sunan <code>_default_</code> sanal konağı IP adresi
belirtilmeyen tüm istekleri yakalar, bunu yapabilmesi için yapılandırma
dosyasında tüm portlara hizmet sunan benzerinden önce yer almalıdır. Bu
durumda ana sunucu hiçbir isteğe yanıt vermeyecektir.</p>
</section>
<section id="defaultoneport">
<title>Tek portluk <code>_default_</code></title>
<p><code>_default_</code> sanal konağının sadece 80. porttan hizmet
sunmasını istersek...</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
&lt;VirtualHost _default_:80&gt;<br />
DocumentRoot /siteler/default<br />
...<br />
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>80. porttan gelen IP adresi belirtilmemiş isteklere
<code>_default_</code> sanal konağı, diğer portlardan gelen adres
belirtilmemiş isteklere ise ana sunucu hizmet verecektir.</p>
<p>Bir sanal konak bildiriminde <code>*</code> kullanımı
<code>_default_</code> kullanımından daha yüksek öncelik sağlar.</p>
</section>
</section>
<section id="migrate"><title>Bir isme dayalı sanal konağı bir IP’ye dayalı
sanal konakla yansılamak</title>
<p>İsme dayalı sanal konak örneklerinin <a href="#twoips">2. sinde</a> adı
geçen <code>falanca.dom</code> bu örnekte kendi IP adresinden hizmet
veriyor olsun. İsme dayalı sanal konağı eski IP adresiyle kaydetmiş
vekiller ve isim sunucularından kaynaklanacak olası sorunlardan kaçınmak
için yansılama sırasında sanal konağı hem eski hem de yeni IP adresiyle
sunmamız lazım.</p>
<p>Çözüm kolay, çünkü yapacağımız sadece <code>VirtualHost</code>
yönergesine yeni IP adresini (<code>192.168.2.2</code>) eklemek
olacak.</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
ServerName mesela.dom<br />
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.1.2&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.1.2 192.168.2.2&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/falanca<br />
ServerName falanca.dom<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 192.168.1.2&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/faraza<br />
ServerName faraza.dom<br />
ServerAlias *.faraza.dom<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p>Böylece sanal konağa hem yeni (bir IP’ye dayalı sanal konak olarak)
hem de eski adresinden (bir isme dayalı sanal konak olarak)
erişilebilecektir.</p>
</section>
<section id="serverpath">
<title><code>ServerPath</code> yönergesinin kullanımı</title>
<p>İsme dayalı iki sanal konağı olan bir sunucumuz olsun. Doğru sanal
konağa erişebilmek için istemcinin doğru <code>Host:</code> başlığı
göndermesi gerekir. Eski HTTP/1.0 istemcileri böyle bir başlık
göndermedikleri için Apache istemcinin hangi sanal konağa erişmek
istediğini bilemez (ve isteğe ilk sanal konaktan hizmet sunar). Daha iyi
bir geriye uyumluluk sağlamak için isme dayalı sanal konağa bir önek
bağlantısı içeren bir bilgilendirme sayfası sunmak üzere yeni bir sanal
konak oluşturabiliriz.</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
# ilk sanal konak<br />
DocumentRoot /siteler/baska<br />
RewriteEngine On<br />
RewriteRule . /siteler/baska/index.html<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
DocumentRoot /siteler/baska/bir<br />
<indent>
ServerName bir.baska.tld<br />
ServerPath /bir/<br />
RewriteEngine On<br />
RewriteRule ^(/bir/.*) /siteler/baska$1<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;<br />
<br />
&lt;VirtualHost 172.20.30.40&gt;<br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/baska/iki<br />
ServerName iki.baska.tld<br />
ServerPath /iki/<br />
RewriteEngine On<br />
RewriteRule ^(/iki/.*) /siteler/baska$1<br />
# ...<br />
</indent>
&lt;/VirtualHost&gt;
</example>
<p><directive module="core">ServerPath</directive> yönergesinden dolayı
<code>http://bir.baska.tld/bir/</code> şeklinde yapılan isteklere
<em>daima</em> “bir” sanal konağı hizmet sunacaktır.</p>
<p><code>http://bir.baska.tld/</code> şeklinde yapılan isteklere ise
istemcinin doğru <code>Host:</code> başlığı göndermesi şartıyla
“bir” sanal konağı hizmet sunacaktır. İstemci, bir
<code>Host:</code> başlığı göndermediği takdirde ilk konaktan bir
bilgilendirme sayfası alacaktır.</p>
<p>Yalnız buradaki bir tuhaflığa dikkat edin: Eğer istemci bir
<code>Host:</code> başlığı göndermeden
<code>http://iki.baska.tld/bir/</code> şeklinde bir istek yaparsa bu
isteğe de “bir” sanal konağı hizmet sunacaktır.</p>
<p><directive module="mod_rewrite">RewriteRule</directive> yönergesi, bir
istemcinin, bir URL öneki belirtsin ya da belirtmesin doğru
<code>Host:</code> başlığı gönderdiğinden emin olmak için
kullanılmıştır.</p>
</section>
</manualpage>