bd334e0366c0f21bf15de9282b02f1bed4ccde14Michael Sawyer<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>

d3498432822fb487e58f8f72bb5f880dd8307d7dMichael Sawyer<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "/style/manualpage.dtd">

70e5a7403f0e0a3bd292b8287c5fed5772c15270Automatic Updater<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="/style/manual.en.xsl"?>

40f53fa8d9c6a4fc38c0014495e7a42b08f52481David Lawrence

<manualpage metafile="new_features_2_4.xml.meta">

<title>Apache HTTP Sunucusu 2.4'te Yeni olan Özellikler</title>

<summary>

<p>Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 2.2 ve 2.4 sürümleri arasındaki

başlıca farklara değinilmiştir. 2.0 sürümüne göre yeni özellikler için <a

href="new_features_2_2.html">Apache 2.2’de Yeni olan Özellikler</a>

belgesine bakınız.</p>

</summary>

<section id="core">

<title>Çekirdekteki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt>Çalışma anında yüklenebilen MPM'ler</dt>

<dd>Çok sayıda MPM artık yüklenebilir modül olarak derlenebilmektedir.

Kullanılacak MPM'in seçimi çalışma anında yapılabilmektedir.</dd>

<dt>Event MPM</dt>

<dd>Event MPM artık deneysel değil, ancak tam olarak desteklenmiyor.</dd>

<dt>Eşzamansıza destek</dt>

<dd>MPM'leri ve platformları desteklemek için eşzamansız okuma/yazmaya

destek iyileştirildi.</dd>

<dt>Modul bazında ve dizin bazına LogLevel yapılandırması</dt>

<dd><directive module="core">LogLevel</directive> artık her modül ve her

dizin için yapılandırılabilmektedir. <code>debug</code> log

seviyesinin üstüne <code>trace1</code>'den <code>trace8</code>'e

kadar yeni log seviyeleri eklendi.</dd>

<dt>İstek bazında yapılandırma bölümleri</dt>

<dd><directive module="core" type="section">If</directive>,

<directive module="core" type="section">ElseIf</directive>,

ve <directive module="core" type="section">Else</directive> bölümleri

artık HTTP isteklerine dayalı olarak yapılandırılabilmektedir.</dd>

<dt>Genel amaçlı ifade çözümleyici</dt>

<dd>Yeni ifade çözümleyici

<directive module="mod_setenvif">SetEnvIfExpr</directive>,

<directive module="mod_rewrite">RewriteCond</directive>,

<directive module="mod_headers">Header</directive>,

<directive module="core" type="section">If</directive> ve

benzeri yönergelerde ortak bir sözdizimi kullanarak <a

href="expr.html">karmaşık durumlar</a> belirtmeyi mümkün kılmaktadır.

</dd>

<dt>Milisaniye cinsinden KeepAliveTimeout</dt>

<dd><directive module="core">KeepAliveTimeout</directive> milisaniye

cinsinden belirtmek artık mümkündür.</dd>

<dt>NameVirtualHost yönergesi</dt>

<dd>Artık gerekmemekte ve kullanımı önerilmemektedir.</dd>

<dt>Yapılandırma geçersizleştirme</dt>

<dd>Yeni <directive module="core">AllowOverrideList</directive>

yönergesi <code>.htaccess</code> dosyalarında kullanılabilen

yönergelerde daha ince ayarlara izin vermektedir.</dd>

<dt>Yapılandırma dosyası değişkenleri</dt>

<dd>Yapılandırmada değişkenler <directive module="core"

>Define</directive> yönergesi ile tanımlanabilmekte, böylece aynı

değer yapılandırmada bir çok yerde kullanılıyorsa daha temiz bir

görünüm elde edilebilmektedir.</dd>

<dt>Azaltılmış bellek kullanımı</dt>

<dd>Bir çok yeni özelliğe karşın, 2.4.x'te 2.2.x'e nazaran bellek

kullanımı azaltılmıştır.</dd>

</dl>

</section>

<section id="newmods">

<title>Yeni Modüller</title>

<dl>

<dt><module>mod_proxy_fcgi</module></dt>

<dd><module>mod_proxy</module> için FastCGI Protokolü sağlayıcısı</dd>

<dt><module>mod_proxy_scgi</module></dt>

<dd><module>mod_proxy</module> için SCGI Protokolü sağlayıcısı</dd>

<dt><module>mod_proxy_express</module></dt>

<dd><module>mod_proxy</module> için devingen olarak yapılandırılmış tam

tersinir vekiller sağlar.</dd>

<dt><module>mod_remoteip</module></dt>

<dd>İstek başlıklarında bir yük dengeleyici veya bir vekil tarafından

sunulan IP adres listeli bir istek için görünen istemci IP adresi ve

konak adını değiştirir.</dd>

<dt><module>mod_heartmonitor</module>,

<module>mod_lbmethod_heartbeat</module></dt>

<dd><module>mod_proxy_balancer</module> modülünün arka sunuculardaki

etkin bağlantı sayısı üzerindeki yük dengeleme kararlarına dayalı işlem

yapmasını sağlar.</dd>

<dt><module>mod_proxy_html</module></dt>

<dd>Başta bir üçüncü parti modüldü. Arka plandaki sağlayıcının vekil

istemcileri için geçersiz URL'ler ürettiği tersinir vekil durumlarında

HTML bağlarının düzeltilmesini sağlar.</dd>

<dt><module>mod_sed</module></dt>

<dd><module>mod_substitute</module> modülünün geliştirilmiş hali olup

yanıt gövdesinin sed'in tüm gücü ile yeniden düzenlenebilmesini

sağlar.</dd>

<dt><module>mod_auth_form</module></dt>

<dd>Formlara dayalı kimlik kanıtlamaya izin verir.</dd>

<dt><module>mod_session</module></dt>

<dd>Çerezleri ve veritabanı deposunu kullanarak istemciler için oturum

durumunun saklanmasını sağlar.</dd>

<dt><module>mod_allowmethods</module></dt>

<dd>Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme ile etkileşmeyen belli HTTP

yöntemlerine sınır koymak için yeni bir modül.</dd>

<dt><module>mod_lua</module></dt>

<dd>Küçük iş mantıksal işlevleri ve yapılandırması için httpd içine <a

href="http://www.lua.org/">Lua</a> dilini gömer.</dd>

<dt><module>mod_log_debug</module></dt>

<dd>İstek işlemlerinin farklı aşamalarına özelleştirilebilir hata

ayıklama günlüğü eklenmesini sağlar.</dd>

<dt><module>mod_buffer</module></dt>

<dd>Girdi ve çıktı süzgeç yığıtlarına tampon bellek sağlar.</dd>

<dt><module>mod_data</module></dt>

<dd>Yanıt gövdesini bir RFC2397 veri URL'sine dönüştürür.</dd>

<dt><module>mod_ratelimit</module></dt>

<dd>İstemciler için band genişliği oranında sınırlama sağlar.</dd>

<dt><module>mod_request</module></dt>

<dd>Kullanılabilir HTTP istek gövdelerini yapmak ve elde etmek için

Süzgeçleri sağlar.</dd>

<dt><module>mod_reflector</module></dt>

<dd>Çıktı süzgeci yığıtı üzerinden bir yanıt olarak bir istek gövdesinin

yansısını sağlar.</dd>

<dt><module>mod_slotmem_shm</module></dt>

<dd>Yuva temelli bir paylaşımlı bellek sağlayıcı sağlar (scoreboard

olarak da bilinir).</dd>

<dt><module>mod_xml2enc</module></dt>

<dd>Başta bir üçüncü parti modüldü. libxml2 temelli süzgeç modüllerinde

i18n'i destekler.</dd>

</dl>

</section>

<section id="module">

<title>Modüllerdeki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt><module>mod_ssl</module></dt>

<dd><module>mod_ssl</module> bir istemci sertifikasının doğrulama

durumunu sınamak için bir OCSP sunucusunu kullanmak üzere

yapılandırılabilir. Öntanımlı yanıtlayıcı, istemci sertifikasının

kendisinde tasarlanmış yanıtlayıcının tercih edilip edilmeyeceği

kararına bağlı olarak yapılandırılabilir.</dd>

<dd><module>mod_ssl</module>, ayrıca, sunucunun istemciyle anlaşma

sırasında kendi sertifikasının OCSP doğrulamasını umursamazca sağlayıp

aktardığı durumda OCSP zımbalamasını da destekler.</dd>

<dd><module>mod_ssl</module>, sunucular arasında SSL Oturumu verisini

memcached üzerinden paylaşmak üzere yapılandırılabilir.</dd>

<dd>RSA ve DSA'ya ek olarak EC anahtarları da artık desteklenmektedir.

</dd>

<dt><module>mod_proxy</module></dt>

<dd><directive module="mod_proxy">ProxyPass</directive> yönergesi bir

<directive module="core">Location</directive> veya

<directive module="core">LocationMatch</directive> bloku içinde en

verimli şekilde yapılandırılabilir ve büyük sayıların varlığı durumunda

geleneksel iki değiştirgeli sözdiziminin de üzerinde belirgin bir

başarım artışı sağlar.</dd>

<dd>Vekil istekleri için kullanılan kaynak adresi artık

yapılandırılabilmektedir.</dd>

<dt><module>mod_proxy_balancer</module></dt>

<dd>Dengeleme yöneticisi üzerinden BalancerMembers için daha fazla

çalışma anı yapılandırması</dd>

<dd>Çalışma anında dengeleme yöneticisi üzerinden başka BalancerMembers

eklenebilir.</dd>

<dd>Çalışma anı yapılandırmasına yönelik dengeleyici değiştirgeleri</dd>

<dd>BalancerMembers için 'Drain' değeri belirtilebilir; böylece sadece

mevcut yapışık oturumlara yanıt verirler ve bunların güzellikle hattan

alınması mümkün olur.</dd>

<dd>Balancer ayarları sunucu yeniden başlatılssa bile kalıcı olabilir.

</dd>

<dt><module>mod_cache</module></dt>

<dd><module>mod_cache</module> CACHE süzgeci, arabellekleme üzerinde daha

hassas denetim sağlamak için istenirse süzgeç zincirinin belli bir

noktasına yerleştirilebilmektedir.</dd>

<dd><module>mod_cache</module> artık HEAD isteklerini

arabellekleyebiliyor.</dd>

<dd>Mümkün olduğunda, <module>mod_cache</module> yönergeleri sunucu

bazında değil, dizin bazında belirtilebiliyor.</dd>

<dd>Arabellekli URL'lerin temel URL'si özelleştirilebiliyor; böylece

arabelleğin bir bölümü aynı uç URL önekini paylaşabiliyor.</dd>

<dd><module>mod_cache</module>, ardalanda bir sağlayıcının olmadığı

durumda (5xx hatası), arabelleklenmiş bayat içeriği sunabiliyor.</dd>

<dd><module>mod_cache</module> artık bir X-Cache başlığına bir

HIT/MISS/REVALIDATE yerleştirebiliyor.</dd>

<dt><module>mod_include</module></dt>

<dd>Bir hata durumunda öntanımlı hata dizgisi yerine bir hata sayfası

sunmayı sağlayan 'onerror' özniteliği için 'include' elemanı içinde

destek.</dd>

<dt><module>mod_cgi</module>, <module>mod_include</module>,

<module>mod_isapi</module>, ...</dt>

<dd>Başlıkların ortam değişkenlerine dönüşümü, başlık zerki yoluyla bazı

olası karşı-site-betik saldırılarının hafifletilmesinden önce daha

hızlı ve doğru yapılmaktadır. Geçersiz karakterler (altçizgiler dahil)

içeren başlıklar artık sessizce bırakılmaktadır.<a

href="env.html">Apache'deki Ortam değişkenleri</a>, böyle başlıkları

gerektiren bozulmuş meşru istemcilerin çevresinden dolanabilen

göstericilere sahiptir. (Bu durum, bu değişkenleri kullanan tüm

modülleri etkiler.)</dd>

<dt><module>mod_authz_core</module> Yetkilendirme Kuralları

Taşıyıcıları</dt>

<dd>Gelişkin yetkilendirme kuralları artık <directive

module="mod_authz_core">Require</directive> yönergesi ve <directive

module="mod_authz_core" type="section">RequireAll</directive> gibi

ilgili taşıyıcı yönergeler kullanılarak belirtilebilmektedir.</dd>

<dt><module>mod_rewrite</module></dt>

<dd><module>mod_rewrite</module> bildik yeniden yazma senaryolarını

basitleştirmek için <directive

module="mod_rewrite">RewriteRule</directive> yönergesine

<code>[QSD]</code> (Query String Discard=sorgu dizgisini iptal) ve

<code>[END]</code> seçeneklerini sağlamaktadır.</dd>

<dd><directive module="mod_rewrite">RewriteCond</directive> içinde

karmaşık mantıksal ifadeler kullanımını mümkün kılmaktadır.</dd>

<dd>llows to use SQL queries as SQL sorgularının <directive

module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> işlevleri olarak

kullanılması sağlanmıştır.</dd>

<dt><module>mod_ldap</module>, <module>mod_authnz_ldap</module></dt>

<dd><module>mod_authnz_ldap</module> kümelenmiş gruplara destek sağlar.

</dd>

<dd><module>mod_ldap</module> zaman aşımlarını işleme sokabilmek için

<directive module="mod_ldap">LDAPConnectionPoolTTL</directive>,

<directive module="mod_ldap">LDAPTimeout</directive> ve birtakım

başka geliştirmeler sahiptir. Özellikle, bir LDAP sunucusunun boşta

kalmış bağlantılarını bıraktıran bir durumsal güvenlik duvarı

varlığında gerekli ayarlamaları yapmak için kullanışlıdır.</dd>

<dd><module>mod_ldap</module>, artık, LDAP araç kiti kullanarak sağlanan

hata ayıklama bilgisini günlüklemek için <directive

module="mod_ldap">LDAPLibraryDebug</directive> yönergesini

içermektedir.</dd>

<dt><module>mod_info</module></dt>

<dd><module>mod_info</module> önceden çözümlenmiş yapılandırmayı artık

sunucunun başlatılması sırasında standart çıktıya

dökümleyebilmektedir.</dd>

</dl>

</section>

<section id="programs">

<title>Programlardaki Gelişmeler</title>

<dl>

<dt>fcgistarter</dt>

<dd>Yeni FastCGI artalan sunucusu başlatma aracı</dd>

<dt>htcacheclean</dt>

<dd>Arabellekli URL'ler, istenirse metadata'yı da dahil ederek

listelenebilmektedir.</dd>

<dd>Bazı URL'ler arabellekten tek tek silinebilmektedir.</dd>

<dd>Dosya boyutları belirtilen blok boyutuna yukarı doğru

yuvarlanabilmekte, böylece dosya boyutu sınırları diskteki gerçek

boyutlarla daha iyi eşlenebilmektedir.</dd>

<dd>Arabellek boyutu artık, diskteki dosyaların boyutuna göre bir

sınıra ek olarak veya bunun yerine dosya düğümü sayısı ile

sınırlanabilmektedir.</dd>

<dt>rotatelogs</dt>

<dd>Artık geçerli günlük dosyasına bir bağ oluşturulabiliyor.</dd>

<dd>Artık özel bir döndürme sonrası betiği çalıştırılabiliyor.</dd>

</dl>

</section>

<section id="documentation">

<title>Belgelendirme</title>

<dl>

<dt>mod_rewrite</dt>

<dd><module>mod_rewrite</module> belgeleri, yeniden düzenlenerek,

genel kullanıma ve örneklere odaklı olarak ve diğer çözümlerin hangi

durumlarda daha uygun olduğu da gösterilerek hemen hemen tamamen

yeniden yazıldı. <a href="rewrite/">Yeniden Yazma Kılavuzu</a> artık

bir sayfa olmaktan çıkıp, çok daha ayrıntılı ve daha iyi düzenlenmiş

bir bölüm haline geldi.</dd>

<dt>mod_ssl</dt>

<dd><module>mod_ssl</module> belgeleri, evvelki teknik ayrıntılara ek

olarak başlarken seviyesinde daha fazla örnekle büyük oranda

genişletildi.</dd>

<dt>Önbellek Kullanım Kılavuzu</dt>

<dd><a href="caching.html">Önbellek Kullanım Kılavuzu</a>

<module>mod_cache</module> tarafından sağlanan RFC2616 HTTP/1.1

önbellekleme özellikleri arasıda daha iyi ayrım yapılabilmesi için ve

<a href="socache.html">socache</a> arayüzü ile sağlanan soysal

anahtar/değer önbelleklemesi yanında <module>mod_file_cache</module>

gibi mekanizmalarla sağlanan özelleştirilebilir arabelleklemeyi de

kapsamak üzere yeniden yazıldı.</dd>

</dl>

</section>

<section id="developer">

<title>Modül Geliştirici Değişiklikleri</title>

<dl>

<dt>Yapılandırma Denetleme Kancası Eklendi</dt>

<dd>Yeni bir kanca, <code>check_config</code> kancası,

<code>pre_config</code> ve <code>open_logs</code> kancaları arasında

çalışmak üzere eklendi. Ayrıca, <program>httpd</program>'ye

<code>-t</code> seçeneği verildiğinde <code>test_config</code>

kancasından önce çalışır. <code>check_config</code> kancası, modüllerin

karşılıklı bağımlı yapılandırma yönergesi değerlerini yeniden

yoklamasını ve iletiler konsola hala günlüklenebiliyorken bunların

ayarlanabilmesini sağlar. Temel <code>open_logs</code> kanca işlevi

konsol çıktısını hata günlüğüne yönlendirmeden önce hatalı yapılandırma

sorunlarına karşı kullanıcı uyarılabilir.</dd>

<dt>İfade Çözümleyici Eklendi</dt>

<dd>Artık genel amaçlı bir ifade çözümleyicimiz var. API

<var>ap_expr.h</var> içinde incelenebilir. Evvelce

<module>mod_ssl</module> içinde gerçeklenmiş olan ifade çözümleyiciden

esinlenildi.</dd>

<dt>Yetkilendirme Kuralları Taşıyıcıları</dt>

<dd>Yetkilendirme modülleri, <directive module="mod_authz_core"

type="section">RequireAll</directive> gibi gelişmiş yetkilendirme

kuralı taşıyıcılarını desteklemek için ap_register_auth_provider()

üzerinden artık bir sağlayıcı olarak çalıştırılabilmektedir.</dd>

<dt>Küçük Nesne Arabellekleme Arayüzü</dt>

<dd><var>ap_socache.h</var>, evvelki <module>mod_ssl</module> oturum

arabelleği gerçeklenimine dayalı olarak küçük veri nesnelerini

arabelleklemek için sağlayıcı temelli bir arayüz ortaya koyar.

Paylaşımlı bellek çevrimsel tamponu kullanan sağlayıcılar, disk bazlı

dbm dosyaları ve memcache ile dağıtılan arabellekler şu an

desteklenmektedir.</dd>

<dt>Arabellek Durum Kancası Eklendi</dt>

<dd><module>mod_cache</module> modülü artık, arabellekleme kararı bilinir

olduğunda çağrılan yeni bir <code>cache_status</code> kancası içeriyor.

Öntanımlı gerçeklenim, yanıta istemlik bir <code>X-Cache</code> ve

<code>X-Cache-Detail</code> ekleyebilmektedir.</dd>

</dl>

<p>Geliştirici belgeleri <a href="developer/new_api_2_4.html">API

değişikliklerinin ayrıntılı bir listesini</a> içermektedir.</p>

</section>

</manualpage>