env.html.tr.utf8 revision 91f378b5a10f2d83820902ed10ba7967a3920c18
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<title>Apache’de Ortam Değişkenleri - Apache HTTP Sunucusu</title>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<link href="/style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<link href="/style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<link href="/style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<link href="/images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<p class="menu"><a href="/mod/">Modüller</a> | <a href="/mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="/faq/">SSS</a> | <a href="/glossary.html">Terimler</a> | <a href="/sitemap.html">Site Haritası</a></p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="/images/left.gif" /></a></div>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.3</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Apache’de Ortam Değişkenleri</h1>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="/en/env.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
c04f76acce77126cf88b09350e56ea8c6b4a064enilgun<a href="/fr/env.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/ja/env.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/ko/env.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/tr/env.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Apache HTTP Sunucusunda bilgiyi değişkenlerde saklamak için <em>ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenleri</em> adı verilen bir mekanizma bulunur. Saklanan bu bilgi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd erişim denetimi, günlük kaydı gibi çeşitli işlemleri denetlemekte
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılabilir. Değişkenler ayrıca, CGI betikleri gibi harici
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd uygulamalarla iletişim mekanizması olarak da kullanılabilir. Bu belgede
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd bu değişkenler üzerindeki işlemlere ve kullanım şekillerine
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değinilmiştir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu değişkenlere <em>ortam değişkenleri</em> dense de işletim sisteminin
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ortam değişkenleri gibi değillerdir. Bunlar sadece Apache ortamında
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd geçerli değişkenler olup işletim sisteminin bu değişkenlerden haberi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olmaz. Sadece CGI betikleri ve SSI sayfaları gibi harici uygulamalar
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd tarafından üretilen ortam değişkenleri sistem ortamının değişkenleri
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd haline gelirler. İşletim sistemi ortamına çalışmakta olan sunucudan
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd müdahale etmek isterseniz işletim sisteminizin kabuğu tarafından sağlanan
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd standart ortam müdahale mekanizmalarını kullanmalısınız.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#setting">Ortam Değişkenlerinin Atanması</a></li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#using">Ortam Değişkenlerinin Kullanımı</a></li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#special">Özel Amaçlı Ortam Değişkenleri</a></li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<li><img alt="" src="/images/down.gif" /> <a href="#examples">Örnekler</a></li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<h2><a name="setting" id="setting">Ortam Değişkenlerinin Atanması</a></h2>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="/mod/mod_env.html">mod_env</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_setenvif.html">mod_setenvif</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_unique_id.html">mod_unique_id</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#browsermatch">BrowserMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#browsermatchnocase">BrowserMatchNoCase</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#setenvifnocase">SetEnvIfNoCase</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#unsetenv">UnsetEnv</a></code></li></ul></td></tr></table>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="basic-manipulation" id="basic-manipulation">Temel Ortamda Değişiklik</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Apache ortamında bir ortam değişkenine müdahale etmenin en temel
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yolu hiçbir koşula tabi olmayan <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> yönergesini kullanmaktır. Bu değişkenleri Apache
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd başlatılırken sistem ortam değişkenleri haline getirmek için
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code> yönergesi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılabilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="conditional" id="conditional">İsteğe Bağlı Şartlı Atamalar</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Esnekliği arttırmak için, <code class="module"><a href="/mod/mod_setenvif.html">mod_setenvif</a></code> modülü ile
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd isteğin özelliklerine uygun olarak her isteğe özel değişkenler
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd atayabilmek mümkün kılınmıştır. Örneğin, bir değişken sadece isteği
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yapan tarayıcıya özgü bir değerle veya sadece belli bir başlık
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd alanınına bağlı olarak atanabilir. Daha da esnek bir mekanizma,
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ortam değişkeni atamak için <code>[E=...]</code> seçeneğinin
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanıldığı <code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülünün <code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> yönergesi ile
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sağlanmıştır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="unique-identifiers" id="unique-identifiers">Eşsiz Betimleyiciler</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Son olarak, <code class="module"><a href="/mod/mod_unique_id.html">mod_unique_id</a></code> <code>UNIQUE_ID</code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ortam değişkenine her istek için o isteğin çok özel koşullar altında
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd tüm diğer istekler arasında eşsizliğini garanti edecek bir değer
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="standard-cgi" id="standard-cgi">Standart CGI Değişkenleri</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Apache yapılandırmasıyla atanan ve kabuğa aktarılan ortam
316f02e3836836c82e19019ff23f90a7ebc65289nilgun değişkenlerinden başka <a href="http://www.w3.org/CGI/">CGI
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Belirtimi</a>nin gerektirdiği istekler hakkında temel bilgileri
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd içeren ortam değişkenlerinin CGI betikleri ve SSI sayfalarınca
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd atanabilmesi sağlanmıştır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="caveats" id="caveats">Bazı Yetersizlikler</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <li>Standart CGI değişkenlerini ortam değişkenlerine müdahale
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yönergelerini kullanarak değiştirmek veya geçersiz kılmak mümkün
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değildir.</li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <li>CGI betiklerini çalıştırmak için <code class="program"><a href="/programs/suexec.html">suexec</a></code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanıldığında ortam, CGI betikleri çalıştırılmadan önce
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <em>güvenilir</em> değişkenler kalacak şekilde temizlenir.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <em>Güvenilir</em> değişken listesi <code>suexec.c</code> içinde
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd derleme sırasında tanımlanır.</li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <li>Taşınabilirlik adına, ortam değişkenlerinin isimleri sadece
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd harfler, rakamlar ve alt çizgi imlerini içerebilir. Bunlara ek
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olarak ismin ilk karakteri bir rakam olmamalıdır. Değişkenler CGI
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd betiklerine ve SSI sayfalarına aktarılırken bu sınırlamalara uygun
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olmayan karakterlerin yerlerine alt çizgi imleri konur.</li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <li>İsteklerin işleme konması sırasında <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> yönergesi geç çalıştırılır,
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yani <code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> ve
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code> gibi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yönergeler <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> ile
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd atanan değişken değerlerini görmezler.</li>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<h2><a name="using" id="using">Ortam Değişkenlerinin Kullanımı</a></h2>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="/mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_cgi.html">mod_cgi</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_ext_filter.html">mod_ext_filter</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_include.html">mod_include</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_log_config.html">mod_log_config</a></code></li><li><code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_authz_host.html#allow">Allow</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_log_config.html#customlog">CustomLog</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_authz_host.html#deny">Deny</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_ext_filter.html#extfilterdefine">ExtFilterDefine</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_headers.html#header">Header</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_log_config.html#logformat">LogFormat</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code></li><li><code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code></li></ul></td></tr></table>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="cgi-scripts" id="cgi-scripts">CGI Betikleri</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Ortam değişkenlerinin başlıca amaçlarından biri CGI betikleriyle
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd iletişim kurmaktır. Yukarıda bahsedildiği gibi CGI betiklerine
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd aktarılan ortam Apache yapılandırmasında atanan değişkenlere ek
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olarak istek hakkında standart temel bilgileri de içerir. Bu konuda
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ayrıntılı bilgi edinmek için <a href="howto/cgi.html">CGI
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="ssi-pages" id="ssi-pages">SSI Sayfaları</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Sunucu tarafında <code class="module"><a href="/mod/mod_include.html">mod_include</a></code> modülünün
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code>INCLUDES</code> süzgeci ile yorumlanan SSI sayfalarında ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenleri <code>echo</code> elemanı ile basılabilir ve sayfayı
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd isteğin özelliklerine uygun olarak oluşturmak için ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenleri akış denetim elemanları içinde kullanılabilir. Apache
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ayrıca, yukarıda bahsedildiği gibi standart CGI ortam değişkenli SSI
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sayfalarını da sağlayabilmektedir. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <a href="howto/ssi.html">SSI Öğreticisi</a>ne bakabilirsiniz.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="access-control" id="access-control">Erişim Denetimi</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p><code>allow from env=</code> ve <code>deny from env=</code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yönergeleri sayesinde ortam değişkenlerine dayalı olarak sunucuya
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd erişim denetim altında tutulabilir. Bunlar <code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> yönergesi ile birlikte
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılmak suretiyle sunucuya erişim isteğin özelliklerine bağlı
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir. Örneğin, belli bir
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd tarayıcının sunucuya erişimi bu yönergelerle engellenebilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="logging" id="logging">Şartlı Günlük Kaydı</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Ortam değişkenleri <code class="directive"><a href="/mod/mod_log_config.html#logformat">LogFormat</a></code> yönergesinin <code>%e</code> seçeneği
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılarak erişim günlüğüne kaydedilebilir. Bundan başka,
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="directive"><a href="/mod/mod_log_config.html#customlog">CustomLog</a></code> yönergesi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sayesinde isteklerin günlüğe kaydedilip kaydedilmeyeceğine ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenlerine dayalı olarak karar verilmesi sağlanabilir. Bunlar
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> yönergesi ile
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd birlikte kullanılmak suretiyle günlük kayıtları isteğin
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd özelliklerine bağlı olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Örneğin, <code>gif</code> uzantılı dosyalar için yapılan isteklerin
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd günlüğe kaydedilmemesi veya sadece alt ağınızın dışından gelen
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd isteklerin günlüğe kaydedilmesini isteyebilirsiniz.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="response-headers" id="response-headers">Şartlı Yanıt Başlıkları</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p><code class="directive"><a href="/mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> yönergesi belli
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd bir yanıt başlığının istemciye gönderilip gönderilmeyeceğine belli
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd bir ortam değişkeninin varlığına bakarak karar vermek için
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılabilir. Böylece örneğin, belli bir başlığın istemciye
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd gönderilmesine istemciden belli bir başlığın alınıp alınmadığına
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd bağlı olarak karar verilebilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="external-filter" id="external-filter">Harici Süzgeçlerin Etkinleştirilmesi</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p><code class="module"><a href="/mod/mod_ext_filter.html">mod_ext_filter</a></code> tarafından yapılandırılan harici
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd süzgeçler <code class="directive"><a href="/mod/mod_ext_filter.html#extfilterdefine">ExtFilterDefine</a></code> yönergesinin <code>disableenv=</code> ve
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code>enableenv=</code> seçenekleri kullanılarak bir ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenine bağlı olarak etkinleştirilebilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="url-rewriting" id="url-rewriting">URL Kurgulaması</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p><code class="directive"><a href="/mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> yeniden yazma motorunun ortam
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkenlerine bağlı kararlar almasını mümkün kılar. Yalnız şuna
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd dikkat ediniz: <code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code>’ta <code>ENV:</code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd öneki kullanılmadan belirtilen değişkenler ortam değişkenleri
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değillerdir. Onlar <code class="module"><a href="/mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code>’a özgü diğer
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd modüllerden erişilemeyen özel değişkenlerdir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<h2><a name="special" id="special">Özel Amaçlı Ortam Değişkenleri</a></h2>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Birlikte çalışabilirlik sorunları Apache’nin belli istemcilerle
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd veri alışverişi sırasında davranışını değiştirmesini gerektirebilir.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Genellikle <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> ve
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="directive"><a href="/mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code> yönergelerinden
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd başka <code class="directive"><a href="/mod/mod_setenvif.html#browsermatch">BrowserMatch</a></code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd gibi yönergelerle ortam değişkenleri atanarak bunu sağlayan
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd mekanizmaların olabildiğince esnek davranabilmesi sağlanabilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="downgrade" id="downgrade"><code>downgrade-1.0</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>İstek, daha yüksek bir HTTP protokolüyle yapılmış olsa bile
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="force-gzip" id="force-gzip"><code>force-gzip</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p><code>DEFLATE</code> süzgeci etkinse tarayıcının tercih ettiği
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kodlama koşulsuz olarak yoksayılarak sıkıştırılmış çıktı
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd gönderilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="force-no-vary" id="force-no-vary"><code>force-no-vary</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>İstemciye gönderilmeden önce yanıttan <code>Vary</code> alanının
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd çıkarılmasına sebep olur. Bazı istemciler bu alanı gerektiği gibi
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yorumlayamazlar, bu değişken atanarak bu sorunla karşılaşılmamaya
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd çalışılır. Bu değişkenin atanması ayrıca
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <strong>force-response-1.0</strong> değişkeninin de atanmasına sebep
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="force-response" id="force-response"><code>force-response-1.0</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>HTTP/1.0 isteği yapan istemcilere HTTP/1.0 yanıtı verilmesini zorunlu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kılar. AOL vekillerindeki bir sorun nedeniyle gerçeklenmiştir. Bazı
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd HTTP/1.0 istemciler HTTP/1.1 yanıtlarında doğru davranmayabilirler; bu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişken atanarak bunların sorunları giderilebilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="gzip-only-text-html" id="gzip-only-text-html"><code>gzip-only-text/html</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu değişkene "1" değeri atandığında <code>text/html</code>’den
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd farklı içerik türleri için <code class="module"><a href="/mod/mod_deflate.html">mod_deflate</a></code> modülü
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd tarafından sağlanan <code>DEFLATE</code> çıktı süzgeci iptal
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd edilir. Sıkıştırılmış olarak saklanan dosyalar kullanıyorsanız bu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değişkeni <code class="module"><a href="/mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü de dikkate alır
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd (kimliğine bakarak sadece gzip için değil, tüm kodlamalar için bunu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yapar).</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="no-gzip" id="no-gzip"><code>no-gzip</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu değişken atandığında, <code class="module"><a href="/mod/mod_deflate.html">mod_deflate</a></code> modülünün
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="module"><a href="/mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü kodlanmış kaynak teslimatını
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd reddeder.</p>
723b4be7951b76cd58116426912adacf55bf96ednilgun <h3><a name="no-cache" id="no-cache">no-cache</a></h3>
91f378b5a10f2d83820902ed10ba7967a3920c18nilgun <p><em>2.2.12 sürümünden beri kullanılabilmektedir.</em></p>
27dcd8d81085fd60aadcd8a9bad35a607b26b758nilgun <p>Atandığı takdirde, <code class="module"><a href="/mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code> artık
723b4be7951b76cd58116426912adacf55bf96ednilgun önbelleklenebilecek yanıtları kaydetmeyecektir. Bu ortam değişkeni bir
723b4be7951b76cd58116426912adacf55bf96ednilgun yanıtın halihazırda mevcut bir isteğe sunulmak üzere önbellekte olup
723b4be7951b76cd58116426912adacf55bf96ednilgun olmadığından etkilenmez.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="nokeepalive" id="nokeepalive"><code>nokeepalive</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu değişken atandığında, <code class="directive"><a href="/mod/core.html#keepalive">KeepAlive</a></code> yönergesi iptal edilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="prefer-language" id="prefer-language"><code>prefer-language</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code>x-klingon</code> gibi bir dil kısaltması verilerek atanmışsa
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code class="module"><a href="/mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülünün normal davranışını
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd değiştirerek belirtilen dilde bir teslimat yapılmaya çalışılır.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Böyle bir belge yoksa normal <a href="content-negotiation.html">uzlaşım</a> süreci uygulanır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="redirect-carefully" id="redirect-carefully"><code>redirect-carefully</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>İstemciye bir yönlendirme gönderirken sunucuyu daha dikkatli olmaya
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd zorlar. Bu genellikle istemcinin yönlendirmeler konusunda sorunlu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd olduğu bilindiği takdirde yararlı olur. Bu değişkenin gerçeklenme
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sebebi, dizin kaynaklarına yönlendirmeler için DAV yöntemlerini
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanan Microsoft'un WebFolders yazılımındaki bir sorundur.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="suppress-error-charset" id="suppress-error-charset"><code>suppress-error-charset</code></a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Apache bir isteğe bir yönlendirme ile yanıt verdiğinde istemci
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yönlendirmeyi kendiliğinden yapmaz veya yapamazsa kullanıcıya yanıtla
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd birlikte gönderilen metin gösterilir. Apache normal olarak bu metni
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd ISO-8859-1 ile kodlar.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Ancak, yönlendirmenin yapıldığı sayfa farklı bir karakter kümesine
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sahipse bazı tarayıcı sürümleri asıl sayfanın karakter kodlaması yerine
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yönlendirmenin kodlamasını kullanmaya çalışırlar. Bu özellikle Yunanca
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd gibi dillerde hedef sayfanın hatalı yorumlanmasına yol açar.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu ortam değişkeninin atanması Apache’nin yönlendirme için karakter
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kümesi belirtmemesini sağlamak suretiyle hatalı tarayıcıların hedef
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd sayfayı yanlış karakter kodlamasıyla yorumlamasını önler.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Hata sayfalarının bir karakter kümesi belirtilmeksizin yollanması,
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd HTTP/1.1 belirtimine uymayan ve karakter kümesini içeriğe bakarak
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd tahmin etmeye çalışan tarayıcılarda (MSIE) karşı siteden betik
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd saldırısı yorumuna sebep olabilir. Girdi verisindeki UTF-7 içerik
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd (istek betimleyici gibi) karşı siteden betik saldırılarını engellemek
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd için tasarlanmış normal önceleme mekanizmalarıyla öncelenmeyeceği için
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd böyle tarayıcılar UTF-7 karakter kodlaması kullanılarak kolayca
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd aldatılabilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="proxy" id="proxy"><code>force-proxy-request-1.0</code>,
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <code>proxy-nokeepalive</code>, <code>proxy-sendchunked</code> ve
d23070a273525fb69f21f5426d31a32157dad337nilgun <code>proxy-sendcl</code>, <code>proxy-chain-auth</code>,
d23070a273525fb69f21f5426d31a32157dad337nilgun <code>proxy-interim-response</code>, <code>proxy-initial-not-pooled</code>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu yönergeler <code class="module"><a href="/mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> modülünün normal protokol
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd davranışını değiştirirler. Daha ayrıntılı bilgi için
d23070a273525fb69f21f5426d31a32157dad337nilgun <code class="module"><a href="/mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> ve <code class="module"><a href="/mod/mod_proxy_http.html">mod_proxy_http</a></code>
bcb283e92c05f9564992be3cad88399eb0a163eanilgun belgelerine bakınız.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="/images/up.gif" /></a></div>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="misbehaving" id="misbehaving">Protokolü yanlış yorumlayan tarayıcıların davranışlarının
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Önceki sürümlerde bilinen istemci davranışlarına karşı önlem olarak
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd aşağıdaki satırların <code>httpd.conf</code> içinde bulunması
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd önerilirdi. Fakat, böyle tarayıcılar artık ortalıkta görünmediğinden
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd bu yapılandırmaya da artık gerek kalmamıştır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# Aşağıdaki yönergeler normal HTTP yanıt davranışını değiştirirler.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# İlk yönerge Netscape 2.x ve kendini öyle gösteren tarayıcılar için
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# kalıcı bağlantıyı (keepalive) iptal eder. İkinci yönerge ise HTTP/1.1
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# protokolü bozuk olan ve 301/302 durum kodlu yönlendirme yanıtları
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# kullanıldığında kalıcı bağlantıları gerektiği gibi desteklemeyen
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# Microsoft Internet Explorer 4.0b2 içindir.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dndBrowserMatch "Mozilla/2" nokeepalive
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dndBrowserMatch "MSIE 4\.0b2;" nokeepalive downgrade-1.0 force-response-1.0
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# Aşağıdaki yönergeler HTTP/1.0 yanıtlarından başkasına yabancı olan
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd# tarayıcılara HTTP/1.1 yanıtlarının gönderilmesini iptal eder.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dndBrowserMatch "RealPlayer 4\.0" force-response-1.0
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dndBrowserMatch "Java/1\.0" force-response-1.0
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="no-img-log" id="no-img-log">Resim isteklerinin erişim günlüğüne kaydedilmemesi</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu örnek resim isteklerinin erişim günlüğüne yazılmasını engeller.
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Bu örnek değiştirilerek belli dizinlerin veya belli konaklardan
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd gelen isteklerin günlüğe kaydedilmesini engellemek amacıyla da
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd kullanılabilir.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd SetEnvIf Request_URI \.gif image-request<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd SetEnvIf Request_URI \.jpg image-request<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd SetEnvIf Request_URI \.png image-request<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <h3><a name="image-theft" id="image-theft">“Resim Hırsızlığı” için önlem alınması</a></h3>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu örnekte sunucunuzda bulunmayan sayfalarda sunucunuzdaki
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd resimlerin kullanılmasının nasıl önleneceği gösterilmiştir. Bu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd yapılandırma önerilmemekle birlikte nadir durumlarda işe yarar. Tüm
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd resimlerin <code>/siteler/resimler</code> dizini altında tutulduğu
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd varsayılmıştır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd SetEnvIf Referer "^http://filan\.fesmekan\.dom/" local_referal<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd # Referrer bilgisi göndermeyen tarayıcılara izin verelim<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd SetEnvIf Referer "^$" local_referal<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Order Deny,Allow<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Deny from all<br />
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd Allow from env=local_referal
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd </Directory>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd <p>Bu teknik hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için ServerWatch
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd üzerindeki "<a href="http://www.serverwatch.com/tutorials/article.php/1132731">Diğer sitelerin sizin resimlerinizle donatılmasını engellemek</a>"
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd belgesine bakınız.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="/en/env.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
c04f76acce77126cf88b09350e56ea8c6b4a064enilgun<a href="/fr/env.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/ja/env.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/ko/env.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<a href="/tr/env.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
b036ef2952fb6924b308f954b39786443460ddc6rpluem<p class="apache">Copyright 2009 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
f3ec420152ca921e4c1ce77782f51b53f659018dnd<p class="menu"><a href="/mod/">Modüller</a> | <a href="/mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="/faq/">SSS</a> | <a href="/glossary.html">Terimler</a> | <a href="/sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>